poniedziałek, 25 lutego 2013

Nie tylko pusty tytuł.

          Muzyka leczy, ratuje ludzkie dusze. Codziennie. O czym dzisiaj? O tym, że te słowa nie są tylko pustym, durnym, ckliwym tytułem wyssanym z palca. Oczywiście to jak dźwięki wpływają na psychikę człowieka, na jego działania czy radzenie sobie problemami zależy od osobistych preferencji. Jedni są podatni na muzykę, inni nie. Do jednych przemawia, jest tym, czego potrzebują; inni pozostają kompletnie niewrażliwi na ten rodzaj sztuki. Prawdą jednak jest, iż muzyka wpływa, najczęściej korzystnie, na nasz organizm- bez względu na upodobania. Zobaczcie co jest faktem, a co mitem w kwestii oddziaływania ciągu pewnych dźwięków na ludzi.

1. Muzyka pozostaje w interakcji z układem nerwowym-   FAKT!  
Każdy rodzaj słuchanej muzyki, w większym lub mniejszym stopniu, pobudza nas, przekazuje do mózgu jakiś impuls. Dzięki temu, że posiada ona tempo i rytm, uruchamia nasz autonomiczny układ nerwowy do pracy.

2. Muzyka nie ma znaczenia dla działań prowadzonych przez mózg- MIT!  
Udowodniono, iż muzyka oddziałuje na produkcję takich hormonów jak adrenalina, serotonina(wpływa na jakość snu, apetyt i zachowania impulsywne) oraz dopaminy( odpowiedzialnej m.in. za koordynację mięśni, czynności psychiczne i stany emocjonalne). Dzięki temu muzyka w dużym stopniu wpływa na nasze samopoczucie.


3. Dźwięki wpływają tylko na układ nerwowy- MIT! 
Rodzaj słyszanej muzyki wpływa także na działanie układu krwionośnego  i oddechowego. Smutne kompozycje spowalniają rytm serca oraz częstotliwość oddechu. Z kolei muzyka wesoła przyspiesza rytm bicia serca ożywiając nasz organizm.

4. Ludzie słuchają muzyki głównie dla przyjemności- FAKT/MIT! 
Jest to w połowie prawda, ale jednak nie do końca. Oczywiście słuchanie muzyki jest jedną z form sprawiania sobie drobnych przyjemności. Jednak ludzie często sięgają po wybrany utwór, aby przywołać jakieś wspomnienia, obraz konkretnej osoby, dostarczyć sobie ładunku emocjonalnego. Każdy z nas ma jakieś swoje piosenki, które poprawiają mu humor; jedni w depresji słuchają dołujących nut, inny zupełnie odwrotnie- jak najweselszych dźwięków, by samemu móc się podnieść. Niektóre kojarzą się z jakimś miłym zdarzeniem,  z czymś co chcielibyśmy przeżyć jeszcze raz. W XXI. wieku to takie proste- włączasz "Play" w dowolnym odtwarzaczu muzycznym i gotowe! :)

 

5. Muzyka potrafi zwiększyć jakość oraz efektywność naszej pracy, myślenia i wykonywanych zadań- FAKT!
Istnieje coś takiego, co nosi bardzo inteligentną nazwę efektu Mozarta. Polega na wzroście zdolności przestrzennych, koncentracji i zdolności zapamiętywania oraz minimalnym podwyższeniu wskaźnika ogólnej inteligencji. Zjawiska te wywołuje słuchanie utworów klasycystycznych oraz barokowych, zwłaszcza Wolfganga Amadeusz Mozarta. Efekt ten jest niestety  krótkotrwały, dostrzegalny w niewielkim stopniu. Trzej badacze pokusili się o o pewne doświadczenie, z którego wynikło, iż grupa studentów słuchająca przez okres dziesięciu minut sonaty D-dur A.W.Mozarta znacznie lepiej wykonała zadania sprawdzające umiejętności związane z czasem i przestrzenią niż ci, którzy poprzedzili ten test odpoczynkiem w ciszy. Cóż, może nie na darmo kobiety w ciąży słuchają muzyki klasycznej? Spróbujcie i wy, kto wie czy Mozart nie pomoże wam podciągnąć ocen w górę? :)


6. Relaks przy odpowiednio dobranych dźwiękach może zdziałać cuda- FAKT! 
Tę prawdę uważam za jedną z najmilszych i zarazem najprzydatniejszych. To, że nasze ulubione piosenki nas doładowują, poprawiają nastrój- to jedno. Ale istnieje specjalna muzyka, która w zaledwie kilka minut potrafi zwrócić nam siły, pomaga uporać się ze stresem, zmęczeniem czy bólem głowy! Muzyka relaksacyjna. Muzyka, tak naprawdę, natury. Ćwierkanie ptaszków, szum wodospadu czy rzeki, powiew wiatru, bzyczenie owadów... Nagrania są tak realistyczne, że aż możemy poczuć promienie słońca, które padają na na naszą twarz lub też strzepać z siebie niewidzialne kropelki właśnie kończącej się ulewy. Dzięki tym dźwiękom przyrody, czasem łączonymi np. z łagodnym pianinem, wyciszamy się, uspokajamy, nasze "trybiki" w mózgu pracują trochę wolniej. O niczym nie myślimy, nic nas nie obchodzi; jesteśmy tylko my i łąka, plaża lub las- zależnie od preferencji. Naprawdę polecam- włącz muzykę relaksacyjną na chociażby pięć minut zamiast sięgać po Ibuprom czy tabletki uspokajające! 



7. Muzyka, choć niewątpliwe pomocna, absolutnie nie przydaje się współczesnej medycynie-  MIT!
Oczywiście nie jest to prawdą, a takie stwierdzenia wynikają tylko z ograniczonej wiedzy. Muzykoterapia. Coś Wam to mówi? Otóż, jak głosi definicja, jest to dziedzina posługująca się muzyką lub jej elementami w celu przywracania zdrowia lub poprawy funkcjonowania osób z różnorodnymi problemami natury emocjonalnej, fizycznej lub umysłowej. A więc dziedzina dosyć bogata, szeroka, mająca naprawdę wspaniałe narzędzie w swych dłoniach. Opiera się albo na aktywnym działaniu(śpiewie, tańcu, gry na instrumentach) albo tylko na słuchaniu oraz wizualizacji. Sesje muzykoterapii nie stawiają murów- bardzo mało jest przeciwwskazań, a te, które istnieją, dotyczą stanów psychotycznych lub padaczki muzykogennej. Nieważne są umiejętności muzyczne, usposobienie, stopień problemów lub zaburzeń. Najważniejsze w tym dziele są zaangażowanie, sam przebieg sesji, wpływ kompozycji. Główne wykorzystanie muzyki w medycynie to:
- łagodzenie bólu za sprawą dobrze dobranych dźwięków,
- rehabilitacja narządu słuchu,
- tworzenie w pacjentach równowagi między sferą fizjologiczną a emocjonalną,
- dotarcie do głęboko ukrytych problemów pacjenta,
- przełamanie nieśmiałości, lęku.


8. Muzyka może budzić agresję-  FAKT/MIT!
Dźwięki przenoszą ze sobą bardzo duży ładunek energii, emocji. Faktem jest, że przy słuchaniu określonych gatunków na określonej głośności dostajemy tych impulsów tak wiele, że nie wiemy jak je spożytkować. Jednak o tym jak to zrobimy lub też jak zinterpretujemy przekaz utworu, decydujemy my sami. Oczywiście ostra muzyka, słuchana na full, która "wpija" nam się w czaszkę, powoduje drażliwość, złość, lecz nie jesteśmy przez to w żaden sposób zmuszani do stosowania przemocy, agresji. Istnieją pewne subkultury, które swoją muzykę przekształciły w nawoływania o rzekomą sprawiedliwość, bycie twardym. Do subkultur żadnych nic nie mam. Dopóki stosują się do zasady "żyj i daj żyć innym". 
9. Muzyka zrzesza grupy ludzi- FAKT!
Myślę, że z tym spotykamy się w codzienności. Ulubieni wykonawcy, utwory; generalnie preferencje muzyczne mogą sprawić, iż znajdziemy osoby o podobnych zainteresowaniach. Tak powstają pewne ideologie, wspomniane wcześniej subkultury, kluby towarzyskie, linie mody, garażowe zespoły. Muzyka może nas połączyć, co jest ważnym czynnikiem wpływającym na społeczeństwo i kulturę. Dzięki niej można wyrazić siebie, poczuć się dopasowanym; można się skomunikować innym językiem niż słowo oraz gest. Wszystko ładnie i pięknie. Dopóki nie zaczniemy zabijać za to, iż ktoś nie lubi według nas przeboju roku... Ale generalnie in plus! :)


10. Są ludzie, którzy w ogóle nie lubią słuchać muzyki- FAKT!
Jedni bez muzyki nie mogą żyć, inni nie specjalnie ją lubią. Zdarza się tak i należy to jak najbardziej uszanować. Są tacy, którym muzyka przeszkadza, wolą odpoczywać w ciszy, wędrować z dźwiękami ulicy. Po prostu nie przywiązują do tego większej wagi, nie sięgają z własnej woli po MP3 lub nie odwiedzają zbyt często kanał YouTube. Nie każdy wszystko lubi- tacy ludzie zazwyczaj mają inne zainteresowania, które wypełniają im czas, dają przyjemność. Oczywiście można próbować zarazić ich dźwięcznym szaleństwem, ale nic na siłę. Sami byśmy się wkurzali, gdyby ktoś za wszelką cenę chciał w nas coś zmienić.

      Nie będę ukrywać, że muzyka może nieść ze sobą jakieś przykre konsekwencje jak ból uszu, utrata słuchu np. przez ciągłe słuchanie na słuchawkach czy wcześniej wspomniana agresja. Jednak wynikają one zawsze ze sposobu jej użytkowania, z winy słuchaczy, nigdy bezpośrednio przez dźwięki. Jedynym, bardzo poważnym zagrożeniem jest to, że od muzyki można się po prostu... uzależnić. Wiem to z autopsji- nigdy nie ruszam się bez odtwarzacza MP3 z domu. Kiedy gdzieś ją zostawię,w szkole, na zajęciach dodatkowych, zawsze od razu po nią wracam, nie czekam do następnej wizyty. Dlaczego? Nie przeżyłabym jednego poranka bez mojej Playlisty. Na szczęście jest to całkiem przyjemna używka, więc nikt mnie jeszcze na odwyk nie wysyła! :)
(kwejk.pl)

(Zamieszczone zdjęcia i filmiki nie są mojego autorstwa i nie należą do mnie. Obrazki znalazły się dzięki wklepaniu w grafikę Google'a  odpowiedniego hasła( nazwy, nazwiska, miejsca, daty); filmy video pojawiły się dzięki blogger'owej funkcji umieszczania plików z portalu YouTube!)



Pzdr, Pta_szysko! :)

piątek, 22 lutego 2013

"Artysta, który wyśpiewał swoje życie" cz.III(ost.)

         Ciężko jest mi się rozstać z Dżemem. I z Ryśkiem. Naprawdę ciężko- tak ciężko, że jeszcze ten jeden wpis im, a zwłaszcza jemu poświęcę. Istnieje takie znane powiedzenie "jak cię widzą, tak cię piszą". Na każdego z nas codziennie spogląda mnóstwo osób, czy to w pracy, szkole, na ulicy, w autobusie, czy też  w Internecie, na FB i innych portalach społecznościowych. Można wręcz powiedzieć, że jesteśmy obserwowani prawie przez cały czas; ciągle podlegamy czyjejś analizie, ocenie. Najbardziej dotyka to osób znanych, gwiazdy, celebrytów, idoli. W branży muzycznej nie jest inaczej i w przypadku Riedla również nie było. Dziś trochę o tym, jak Ryśka widzieli inni, co o nim sądzili, co z nim przeżyli oraz o tym, co on sam miał ważnego do powiedzenia poza tekstami piosenek. 
        Choć, jak przynajmniej mi się wydaje, Rysiek  nazbyt wylewny nie był, miał bardziej naturę kota chodzącego własnymi ścieżkami, ale doceniającego dobre słowa i pomocne dłonie, wielu ludzi wiąże z nim dobre wspomnienia i myśli. Oto kilka z nich:

* bliski znajomy Riedla, znany jako "Pudel" tak opowiada o dniu, w którym przyszli współpracownicy wpadli  po raz pierwszy w oko naszej przyszłej gwieździe rocka: Kiedyś zaszli my do klubu Górnik w Tychach. I odpadliśmy, bo faceci grali niesamowicie. Adam już ciął takie solówki, że mózg się lasował.."Ryglowi" bardzo spodobał się bębniarz- Olek Wojtasiak.(...)Pamiętam jak powiedział ni to do mnie, ni do siebie: "Kurde, z tą kapelą byłoby niesamowicie". Była to jesień 1973 roku. 

* No i marzenie Rygla się spełniło- Rysiek dostał cynk o przesłuchaniu na wokal do Jam'u i oczywiście tam się zjawił. Rysiek bał się, że nie zrozumie ich fachowej terminologii.(...) Wydawali mu się strasznymi zawodowcami. (...) Nic mu po sobie nie dali poznać, tylko pod koniec próby powiedzieli, żeby wpadł na następną- wspomina Gola, Małgorzata Pol, jego późniejsza żona, ówczesna dziewczyna. Chłopaki nic nie dali po sobie poznać, lecz wtedy dosłownie, jak mówi Paweł... buty spadły nam z nóg.(...) Miał, skubany, nie tylko głos, bo i takie wyczucie frazy, że... brak słów. To właśnie przyjście Ryśka do kapeli sprawiło, iż poczuliśmy, że można zrobić coś konkretnego.


* Zespół został kiedyś zaangażowany w coś na kształt pewnego projektu muzycznego, nagranego w studio, nawet wyemitowanego w telewizji, nazywał się Pozłacany warkocz. Dostał zadanie niebanalne, gdyż jeden z utworów napisany był... prawdziwą gwarą śląską. Wiele osób, musiało go przekonywać do złamania oporu, w tym Katarzyna Gärtner, która to wszystko dla nich załatwiła.O Ryśku wypowiadała się bardzo pochlebnie- oto fragmenty jej wypowiedzi: ja kogoś tak utalentowanego jak Rysiek jeszcze nie spotkałam.Z takim słuchem..(...)To był geniusz wokalu! Taki rodzi się raz na sto lat!(...) Ricard i literacki [język]  świetnie przekładają się na bluesa. Oto wyżej wspomniany prawdziwe śląski uwtór Gizd:

*Ludzie spotykali go pierwszy raz i od razu dostrzegali jego wyjątkowość. Podobne odczucia miał Czesław Niemen, dawny idol wokalisty Dżemu, z którym Rysiek bardzo chciał się spotkać i owszem, spotkał się niejednokrotnie: Intonacja, technika, warsztat, charyzma... Lubię słuchać Ryszarda, lubię słuchać Dżemu, który uważam za zespół o klasie międzynarodowej. Z Riedlem rozmawiałem parokrotnie, ale od razu mogłem się zorientować, że to człowiek wrażliwy, o głębokim wnętrzu, do tego bardzo sympatyczny, wytwarzający dobre fluidy. Byłem pod jego wrażeniem.


*Ale jego talent i osobowość najbardziej doceniali chyba ci, którzy mogli ich doświadczać na co dzień- przyjaciele, znajomi, rodzina, muzycy. Rysiek posiadał naprawdę niesamowity talent- również do tego, by dopasować słowa do muzyki. Miał na przykład pięć tekstów- jeden wybrał, dołożył coś z następnego, wstawił linijkę z kolejnego, resztę dorobił interpretacją. I grało!(słowa Partyzanta- dobrego kumpla Ryśka). 


* Ricardo sam siebie nie uważał za nikogo wyjątkowego, a tym bardziej na pewno nie za gwiazdę lub autorytet. Dobrze wiedziała o tym jego żona: ...sukces go nie zmienił To był ciągle ten sam Rysiek ze wszystkimi swoimi zaletami i wadami. Nie uważał się za Bóg wie kogo i nie pozwalał taktować jak nie wiadomo kto- co należało do głównych zalet mojego męża(...)nigdy nie zachowywał się jak gwiazda. Naprawdę próbował żyć normalnie.(...)Ale od początku było w Ryśku coś takiego, co wywoływało respekt.

* Nie zawsze jednak było tak kolorowo. Nałóg zaczął sprowadzać tego pracowitego muzyka gdzieś na manowce. Nikt nie wiedział, co w tym takiego jest, ale wszyscy dookoła mogli zobaczyć, co "to coś" potrafi zrobić z człowiekiem. Pudel: To było w kwietniu 93 roku w Pile. Rysiek był na głodzie, patrzył zimnym, stalowym, nienawistnym wzrokiem. Takiego go wcześniej nie widziałem(...)Dopiero wtedy zrozumiałem, co to znaczy ten kurewski nałóg. Koszmar.Koszmar.Koszmar. Rysiek powiedział mi później, że przy głodzie nawet największy kac jest jak puszczenie bąka(...)w głowie istnieje tylko jedna myśl-wziąć. Wziąć. WZIĄĆ. W Z I Ą Ć.
Wydaje mi się, że ktoś, kto tego nie przeżył albo nie zetknął się z tym, nie potrafi zrozumieć co dzieje się w umyśle uzależnionego; tego, że jego zachowanie, słowa, zły stan fizyczny nie są jego winą. Myślę, iż właśnie dlatego pomoc Riedlowi była tak nieskuteczna. Bez autopsji ciężko skutecznie pomóc komuś wygrać walkę z narkotykami.

* Zespól również nie umiał poradzić sobie z Ryśkiem, a raczej jego brakiem. Przestał pisać, ledwo się trzymał na nogach, nie zjawiał na koncertach i próbach. Dżem musiał zawalczyć, ale już nie o Ricardo, lecz o samego siebie. Ta decyzja długo w nas dojrzewała. Bo była piekielnie trudna. Z pewnością jedna z najtrudniejszych w życiu... A może po prostu najtrudniejsza. Ale uznaliśmy, że już nie ma innego wyjścia.- wspomina Jerzy Styczyński. Wspomina maj'94, czyli wyrzucenie Ryśka z Dżemu. Czy Dżem bez Ryśka to wciąż Dżem?

      Rysiek oprócz całego swojego dorobku muzycznego pozostawił po sobie także kilka słów, charakterystycznych wypowiedzi, sentencji, które są kojarzone właśnie z nim. Tak na przykład koncerty zaczynał od powitania Sie Macie Ludzie!, a kończyć je lubił słowami, nie wiedzieć czemu, zostańcie z Bogiem! Riedel tęsknił za dawną wolnością, za wszystkim co utracił; już około roku 1993 czuł, że coś tu na ziemi się dla niego kończy, ale wiedział, iż mimo to będzie żył wiecznie. Nie należał do optymistów- raczej twardo, a nawet lekko wątpiąc, stąpał po twardym gruncie. Potrafił jednak mieć dystans do siebie, do świata; przede wszystkim potrafił pociągnąć za sobą tłumy... Czego możemy się od niego nauczyć? Głównie tego, że trzeba być po prostu sobą. Świat nie przyswoi udawanych ideałów. Zresztą... sami zobaczcie.

* Kiedyś dzieci-kwiaty były zdrowsze...

*Nigdy nie byłem abstynentem. Ale w stanie wojennym chciałem pomóc przyjacielowi, który uzależnił się od dragów... I sam się wciągnąłem. Nie lubię o tym mówi, bo co mogę powiedzieć?
* Patrz, teraz godom jak śląska babcia




* Przestałem marzyć. Jak człowiek nie marzy- umiera. 
* Fani, zwłaszcza młodsi, zaczęli traktować mnie jak Bóg wie kogo, jak jakiegoś idola, niemal z czcią. Przeszkadza mi i dziwi mnie takie zachowanie. A ja nie lubię siebie w na siłę dorobionej aureoli.




* Nie wiadomo, co będzie jutro. 
* Kiedyś chciałem umrzeć młodo jak Jim Morrison, ale z czasem zacząłem patrzyć na to inaczej.
* Był taki czas, kiedy myślałem, że mogę w sobie coś zmienić. 
* Zawsze, dla Was zawsze będę śpiewał do końca!



      Wielu twórców poświęciło osobie Ryśka Riedla czas, zainteresowanie, pieniądze i stworzyło coś naprawdę fajnego na jego temat, do czego warto sięgnąć, choćby dla spędzenia miłej godziny z książką lub filmem. Na pierwszy plan wysuwa się Jan Skaradziński autor takich dzieł jak Rysiek i Dżem. Ballada o dziwnym zespole. To właśnie z nich czerpałam cytaty, część wydarzeń, komentarzy i opinii, które Wam tu przedstawiłam. Książki są naprawdę świetnie napisane, dobrze się je czyta; są napisane normalnie, "po ludzku"- bez wyszukanego języka, samych suchych faktów. Znajdziemy tam dużo autentycznych zdjęć, każdy rozdział z życia jest adekwatnie zatytułowany i opatrzony pięknym. pasującym do danego okresu cytatem kogoś z kręgu Dżemowców. Lektura obowiązkowa dla miłośników polskiego rocka lub bluesa, no i dla fanów zespołu i Riedla, którzy jakimś cudem jeszcze do niej nie dotarli.


Kolejnym ważnym dziełem jest film, wielu na pewno już znany, Skazany na bluesa z 2005 roku, Jana Kidawy-Błońskiego. Stosunkowo wiernie, bardzo realistycznie oddaje fakty i przeżycia z życia Ryszarda. Główną rolą, moim zdaniem fenomenalnie, zagrał Tomasz Kot. W projekcie wystąpili również muzycy osobiście, całość opatrzona jest genialnie dobranymi fragmentami muzycznymi. Widz "zbiera" wszystkie emocje z ekranu, śmieje się i płacze razem z bohaterami. Atmosfera- zrobiona po mistrzowsku! Obok tego filmu z całą pewnością nie da się przejść obojętnie. Oto trailer, dla tych, którzy nie widzieli, a chcieliby się dowiedzieć, czy warto. 

Na równi z dziełem Jana Kidawy-Błońskiego znajdują się też filmy dokumentalne o Dżemie i Ryśku, które można znaleźć w kilkunastominutowych częściach na portalu YouTube. Są to np. : Sie Macie Ludzie!- film dokumentalny o Ryszardzie Riedlu, Sen o Victorii- reportaż o wokaliście, po prostu Dżem- film dokumentalny części od 1-5. Warto to zobaczyć, gdyż są to ciekawe, czasem nigdzie indziej nie publikowane wypowiedzi osób z kręgu Riedla, jego rodziny, przyjaciół... Uważam, że właśnie autentyczne dokumenty mogą najbardziej prawdziwie ukazać nam to, co w Dżemie i Ryśku było i jest najważniejsze. Pod spodem wstawiam po 1 części dwóch z  wyżej wymienionych reportaży.



        
     Przygoda z Dżemem na tym blogu, przynajmniej na razie, właśnie się kończy. Mam jednak nadzieję, że choć parę osób, które to czytały, nie zarzucą tematu Riedla i Dżemowej muzyki. Może ktoś się zarazi, zafascynuje i za kilka chwil sama będę czytać podobne teksty na innych blogach. :) Na sam koniec zamieszczam swoją pracę o Ryśku, które kiedyś stworzyłam na potrzeby konkursu literackiego na opowiadanie na dowolny temat. Na konkursie nic nie zajęła, ale z dobrą opinią się spotkała. Myślę, że w tym momencie nie ma dla niej lepszego miejsca niż to, w którym piszę o dźwiękach ratujących ludzkie dusze.



(Zamieszczone zdjęcia i filmiki nie są mojego autorstwa i nie należą do mnie. Obrazki znalazły się dzięki wklepaniu w grafikę Google'a  odpowiedniego hasła( nazwy, nazwiska, miejsca, daty); filmy video pojawiły się dzięki blogger'owej funkcji umieszczania plików z portalu YouTube!)




Pzdr, Pta_szysko.:)


Nie taki zwykły man

            „ZMARLI :Ryszard Riedel (38 l.: 7.09.1956-30.07.1994), jeden z najlepszych polskich wokalistów rockowych, lider zespołu Dżem…”- informują nekrologii w ostatnich lipcowych numerach gazet codziennych. Cóż, z tym „najlepszym” to bym raczej uważał, bo to mocne i zobowiązujące słowo, ale reszta się zgadza…
Muzyka zawsze była towarzyszką mojego życia. Kolejna kłótnia z ojcem, według którego nigdy nie radziłem sobie wystarczająco, świadomość, że nie będzie mi dane ukończyć nawet podstawówki, bo jestem cholernym indywidualistą – z tymi i wieloma innymi sprawami wędrowałem w objęcia dźwięków. Spotkałem na swej drodze kilku ludzi o podobnych sposobach ucieczki od bolesnych realiów. Zakładaliśmy zespoły. „Festus” vel „Horn” jest tego najlepszym przykładem – pierwszy skład, pierwsze wykonania, pierwszy ważny punkt do późniejszego życiorysu. Z takim „Jankiem muzykantem” mieszkańcy kamienicy w Tychach nie mieli lekko. Nietrudno się więc domyślić, iż nie byłem ich szczególnym ulubieńcem. Często, po wysłuchaniu kolejnych krzyków ojca, wybiegałem na dwór i grałem na czym popadnie, byleby tylko rozładować emocje. Najczęściej były to metalowe kubły na śmieci, przykrywki – perkusyjne bębny, złamane gałęzie – pałeczki. Do szczęścia nie było mi wiele potrzebne. Zauważałem u siebie jakąś iskierkę talentu, łatwość zapamiętywania słów i melodii, wiarygodność śpiewania łamaną angielszczyzną, choć nigdy nie uczyłem się języka. Ale ani ja , ani nikt z mojego otoczenia nie myślał o tym na poważnie. Zespół, owszem, fajna sprawa, lecz czegoś mi brakowało: a to repertuar nie taki, to bębniarz zagłusza całą kapelę, gitarzysta nie trzyma tempa… Bywały gorsze i lepsze chwile, a ja traktowałem to po prostu jak pasję, odskocznię, nie jako sposób zarabiania na chleb. Tak było do czasu. Do czasu aż spotkałem Ich…
Ci sławetni Oni -  to przyszli „Dżemowcy’, wtedy jeszcze czwórka zwykłych chłopaków, którzy wspólnie muzykowali.  Poszedłem z Pudlem, moim najlepszym kumplem, do klubu „Górnik” w Tychach na jam session. Często to robiliśmy, bo zazwyczaj wygrywaliśmy. A jak wpadło do kieszeni parę groszy to wiadomo – na piwo „Pod Jesiony” można skoczyć, fajkę wypalić. Ale tym razem bardzo się zdziwiliśmy, bo przegraliśmy. Szybko dostrzegliśmy przyczynę owego niepowodzenia: czwórka facetów grających niesamowicie! Gitarzysta tworzył takie solówki, jakby urodził się ze swoim instrumentem  w ręku, ale to bębniarz – Olek Wojtasiak- zachwycił mnie najbardziej. Zresztą ja zawsze najbardziej przywiązywałem wagę do zdolności perkusistów.
- Ty, cholera! Nieźli są , trzeba przyznać. Ale szmalu to już by nam mogli nie zgarniać sprzed nosa! – narzekał Pudel.
- No, racja…- przytaknąłem nieprzytomnie, bo wtedy kołatało mi się w głowie wiele różnych myśli, ale na pewno nie były to pieniądze. – Kurde, z tą kapelą byłoby niesamowicie… - westchnąłem ni to do siebie, ni to do Pudla.
Wydarzenie w „Górniku” nie dawało mi spać po nocach, więc postanowiłem, nieważne jakim sposobem, dotrzeć do tej fascynującej grupy. I udało się, owszem, ale była to droga raczej okrężna. Dowiedziałem się, oczywiście środkiem przekazu „tajne przez poufne”, gdzie pracuje Olek i… zatrudniłem się w tym samym miejscu! Był to zakład ślusarsko-monterski, więc, jak się można domyślić, długo tam nie zabawiłem, ale udało mi się wysłać do Wojtasiaka sygnał: „Śpiewam!” i , co najważniejsze, uzyskać pozytywny odbiór: „Przyjdź, spróbuj.”. Poszedłem więc , jak to się mówi, za ciosem i pojawiłem się na swoim „egzaminie”. Wszystko to wydarzyło się późną jesienią 1973 roku…
                                   
Na pierwsze spotkanie z grupą szedłem jakoś niepewnie. Bałem się, że nie będę rozumiał ich fachowej terminologii, a zdawałem sobie sprawę, że może to być moja pierwsza, to na pewno, i ostatnia próba. Dobrze, że towarzyszyła mi Gola, moja dziewczyna, bo nie wiem czy dotarłbym o własnych siłach. Kiedy pojawiłem się na miejscu, chłopaki akurat ćwiczyli jeden z numerów.
              - Czeeerwoooony jak wino, rozgrzany jak piec!– odbijało się głośnym echem od starych ścian kamienicy. Nagle wszystko ucichło.
- Kurde, do kitu z tym winem! – klawiszowiec zaczął przeklinać na czym świat stoi.
- No co jest, Paweł?
- No nie brzmi, no. Czerwony jak wino – beznadzieja!
- Wymyśl coś innego mądralo! – poirytowany Beno zaczął tracić cierpliwość – Czerwony jak co…?! Burak… Krew?
-Eee! Nie, chłopaki to musi być coś chwytliwego!
- Jak cegła… – zaintonowałem. - Czerwony jak cegła – chyba będzie pasować…– wtrąciłem nieśmiało,  nie byłem bowiem pewien, czy powinienem przysłuchiwać się całej tej wymianie zdań.
- To ten chłopak, o którym wam opowiadałem – przedstawił mnie Olek – wokalista!
-A pod kogo śpiewasz?
- No, a pod kogo chcecie?
- Morrison, mówi Ci to coś? - podrzucił gitarzysta.
- No!
- A Lennon?
- Pewnie! Dobrego rock’a to każdy lubi od czasu do czasu posłuchać, nie?
- Jak Jagger też byś potrafił? – zapytał basista z miną niedowiarka. Chyba nie był do końca przekonany o szczerości moich wcześniejszych odpowiedzi.
- No , a jak! – cieszyłem się, bo rzeczywiście były to nazwiska dobrze mi znane, o każdej porze dnia i nocy mogłem zanucić fragment ich utworów.
- A Free? Znasz? – zapytał gitarzysta Adam, z taką nadzieją i sympatią w głosie, że aż mi się cieplej na sercu zrobiło.
- Jasna sprawa, kto ich nie zna! Rodgers wymiata, co? A… Mógłbym spróbować do mikrofonu i razem z instrumentami? – trochę się zestresowałem, bo czułem, że zbliża się kluczowy moment, ale postanowiłem dać z siebie wszystko. Free to ja powinienem mieć w małym palcu – najlepszy winyl jaki mam w domu!

 No to zaśpiewałem – „All Right Now”. Początek trochę sztywno, bo muzycy przerzucali się takimi hasłami jak „breaki”, „frazy”, „przebitki”… Nie miałem pojęcia o co chodzi, ale nie dałem nic  po sobie poznać i dalej już jakoś poszło. Właściwie to wahałem się nad tym, czy dobrze wypadłem, można wręcz powiedzieć, że nie oczekiwałem pozytywnej oceny tego przesłuchania. Min nie mieli szczególnie zachwyconych, do tej pory śpiewał im klawiszowiec, więc… Ale jak wychodziłem to Paweł, niby mimochodem, powiedział, żebym wpadł na następną próbę. No to przyszedłem. Na następną i kolejne, aż zakotwiczyłem się w Dżemie na dobre. Po latach zespół urósł do rangi legendy, lecz wtedy nikt z nas, zwłaszcza ja, nie miał odwagi o tym marzyć, nawet w najśmielszych snach. Dopiero w roku 1980 po wielkim, głośnym debiucie w Jarocinie,  z mnóstwem bisów na  scenie (i jeszcze długo po zejściu z niej), dotarło do mnie, że to będzie naprawdę „coś”. Wtedy podszedł do mnie facet ubrany w skórzaną kurtkę, trochę przy kości. Był to Marcin Jacobson, przyszły menadżer grupy, ale ja wtedy oczywiście o tym nie wiedziałem.
- Równy gość – pomyślałem – skóra pasuje do Jarocina jak ulał. – uśmiechnąłem się na wciąż jeszcze żywe wspomnienie tysięcy ludzi pokroju zarówno  rock’owców,  jak  i hipisów, bawiących się na naszym występie.
- No to jak brzmi imię przyszłej legendy jarocińskiej sceny? – zapytał, również lustrując mnie wzrokiem.
-Ja? Ja jestem Rysiek. Rysiek Riedel.
            Teraz stoję gdzieś między niebem, a piekłem i obserwuję tysiące ludzi odwiedzających cmentarz na Wartogłowcu. Tylko… Dlaczego jest tam taki tłok? Dlaczego ja w swej pośmiertnej wędrówce utknąłem akurat w tym miejscu? Czyżbym o czymś zapomniał? Czyżby… Ach, tak! Trzeci sierpnia – mój własny pogrzeb … Nie spodziewałem się tylu osób… Właściwie to trochę dziwne przyglądać się swojej własnej uroczystości pogrzebowej, ale dopiero teraz mogę się przekonać na jak szeroką skalę rozprzestrzenił się mój muzyczny przekaz; ilu ludzi kochało mnie za to co robię, a nie za pieniądze, które dla nich zarabiam. Fani przynoszą kwiaty, znicze, gitary, listy… I tak sobie myślę, że gdyby Bóg zapytał mnie teraz , w którą stronę chciałbym pójść, to bez wahania odpowiedziałbym :
-Z chęcią wróciłbym tam, na ziemię.
A widząc Jego pytające spojrzenie, dodałbym:
 -No bo kto teraz będzie dla nich wszystkich śpiewał?

Bibliografia
Podczas pisania opowiadania, aby ustalić konkretne fakty z życia Ryszarda Riedla , korzystałam z :
·         książki Jana Skaradzińskiego pt. „Rysiek”,
·         książki Jana Skaradzińskiego pt.„Ballada o dziwnym zespole”,
·         filmu Jana Kidawy-Błońskiego – „Skazany na bluesa”.




poniedziałek, 18 lutego 2013

"Artysta, który wyśpiewał swoje życie"cz.II


          Muszę przyznać, zwłaszcza sama przed sobą, że niełatwe zadanie postawiłam sobie tym razem. Powodów jest kilka. Po pierwsze mam tylko skrótowo przedstawić parę kawałków Dżemu, ale tak, żeby każdy zobaczył w czym tkwi ich piękno i wyjątkowość. Jak mam się na to zdecydować, skoro nie umiem wymienić swoich ulubionych utworów, a jedynie te, których na pewno nie lubię?! Kolejna sprawa- muszę zakładać, iż czytają to ludzie kompletnie nie słuchający i nie znający Dżemu, Ryśka i tych spraw. Dlatego powinnam poświęcić miejsce nie tylko okresowi z Riedlem, ale także pokazać, jak wygląda obecna odsłona Dżemowców. Cóż, łatwo nie będzie, ale na tyle kocham ten zespół, że chyba jakoś się z tym uporam! <3 Zapraszam więc w krainę dźwięków, które leczą ludzką duszę.




         Zacznijmy od samego początku, czyli od utworów z debiutanckiego singla zespołu- Paw/Whisky. Oba są naprawdę dobre. Oba zahaczają o ludzką samotność, stratę, walkę z własnym przeznaczeniem. W Pawie słuchamy historii człowieka, który miał wielki dom z ogrodem pełnym kwiatów i magicznych, złotych jaj, które zostawiał mu paw. Jest to trochę metafora ludzkiego losu- posiadacz wielkiego kopca złotych jaj jest nie tylko bogaty, ale ma też wielu przyjaciół. Gdy zaś paw po prostu zniknął, zniknęły i złote jajka i rzekomi przyjaciele. Bohater pozostał sam; na nic mu już dom, na nic ogródek, teraz również pełen kwiatów, tyle że zwiędniętych. Czy nie często tak jest, że kiedy stracimy majątek, sławę, dobre imię; kiedy na chwilę zwyczajnie przestanie nam się powodzić, ludzie się od nas odwracają? Los płata różne figle. 

                

        Whisky to bardzo znana piosenka Dżemu; coś jak ich rozpoznawalny znak, wszyscy ją kojarzą. Jest w pełni Riedlowa, autentyczna i jednocześnie prosta Większość, jeśli nie wszyscy, szanujących się gitarzystów umie zagrać Whisky a do tego nawet zaśpiewać. Piosenka mi bardzo bliska, gdyż była pierwszym utworem,  jaki zagrałam na gitarze w ogóle. Mówi o samotności, wyśmianiu, nie braniu na serio, niewierności... no i o tym jakże szlachetnym trunku oczywiście! :) Jak dla mnie piosenka pół żartem, pół serio, ale obowiązkowo do poznania dla tych, którzy Dżem znają i dla tych, którzy dopiero zamierzają to zrobić.


        Kolejna ważna piosenka, bardzo w stylu Riedla i bardzo charakterystyczna- Wehikuł czasu. Stanowi jedno wielkie wspomnienie. Opowiada o przeżyciach znanych Ryśkowi z autopsji: lądowaniu w pace, braku zapału do jakiejkolwiek pracy, włóczeniu się tu i tam, grywaniu na jam session. O tym, co go do tego wszystkiego zainspirowało- ludzie, blues i luz. W ogóle nie chodziło o pieniądze, dało się być i wyżyć za to, że się po prostu było(sobą). Najbardziej podoba mi się wers, w którym śpiewa: mam jeszcze wiarę, odmieni się los. Znów kwiatek do lufy wetknie im ktoś. Moim zdaniem jest w pełni hippisowski, pachnący antyrządową propagandą, lekką kpiną z tego całego zamieszania. Tym razem wersja live z ostatniej Rawy legendy polskiego rocka.

         Skazany na bluesa jest kawałkiem, o którym było głośno. "Przepowiedział swój los!". "Śpiewał sam o sobie." "Ujawnił swe oblicze!". Takie głosy się słyszy nadal. Szkoda tylko, że to guzik prawda. Skazany na bluesa to utwór poświęcony pamięci Ryszarda "Skiby" Skibińskiego, który przedawkował i odszedł z tego świata. Bardzo przyjemny muzycznie, z wieloma wstawkami zagranymi na harmonijce ustnej; Riedel uczynił z  tego tekstu bardzo przejmujący utwór, choć niezbyt wyszukany ani w słowach, ani w muzyce. 


     
 Również live, również z pamiętnej Rawy Blues'93---->


          Następnie pragnę zaprezentować coś żywszego, jak już kiedyś wspomniałam, mistrzowskiego. Niewinni i ja cz I i II. Utwór niebanalny, unikatowy, jedyny w swoim rodzaju- nałogowiec śpiewa otwarcie o swoim nałogu. O ty jak to przebiega; pokusę można spotkać zwyczajnie na ulicy, a potem to już samo dalej idzie i nie sposób się wyplątać. Potem widzimy wizje, halucynacje, możemy autentycznie poczuć stan w jaki wpada bohater po zażyciu narkotyku. Tak naprawdę stanowi to kakofonię dźwięków; perfekcyjne partie na gitary i bębny idealnie się przenikają tworząc ścieżkę, po której słuchacz stąpa tak ostrożnie i z uwagą jak w Domu Strachów w Rabkolandzie. Utwór jest długi, dzięki czemu znajduje się czas i miejsce na instrumenty, na wokal, na wokal+instrumenty; na momenty szybsze i znacznie wolniejsze; na granicę pomiędzy ćpaniem a zaćpaniem. Istny Szatan w dyskografii Dżemu. Sami się przekonajcie odsłuchując wersję z Jarocina'92.
             
        Sen o Victorii- następny na mojej liście elementarnej wiedzy na temat Dżemu. Kawałek bardzo piękny, statyczny, z genialnie zagranymi klawiszami, od razu wyzwala odruch podniesienia ręki w górę z zapaloną zapalniczką w dłoni. Myślę, że jest bardzo ważny. Pokazuje to, o czym Riedel marzył, na co czekał. Chciał się wyzwolić z tego, co uciska jego skrzydła. Niestety. Na razie jest to tylko fikcja (...dlaczego mam Cię tylko w snach?). Co smutne przy tej piosence wychodzi brak wykształcenia Ryśka, który, choć głupi nie był, nie ukończył nawet szkoły podstawowej- myślał, iż Victoria oznacza wolność, tymczasem jest to zwycięstwo. Ale, że jedno z drugim się wiąże, moim zdaniem ten błąd nie razi tak bardzo.



      Kolejny utwór jest naprawdę wyjątkowy. Autor najbardziej w nim właśnie odkrył swoje uczucia, winy; samego siebie. Obnażył się przed całym światem, ale zrobił to dla osoby, którą kochał najbardziej na świecie. List do M. Bardzo wzruszające słowa wyśpiewał Riedel dla swej matki. Czuć w nich prawdę, on wiedział co śpiewa, zrozumiał swoje błędy, przeprasza za nie, obiecuje poprawę. Jest to wyznanie długo oczekiwane, wymagające dojrzałości - Mamo piszę do Ciebie wiersz, może ostatni, na pewno pierwszy. Słuchamy o bardzo trudnych chwilach: o samotności, zwątpieniu, świadomości straconego czasu. Padają nawet kwestie, które niektórzy uznali za bluźniercze(...wyobraziłem sobie, że nie ma Boga, nie ma nie!). Nie wiem czy ktokolwiek i kiedykolwiek był, jest w stanie zrozumieć ile to Ryśka kosztowało oraz jak wiele musiało znaczyć dla jego matki- pani Krystyny Riedel. (Rawa Blues, 1991.)


         Harley mój to bardzo ciekawa piosenka. Autor jej słów nigdy nie posiadał żadnego dwuśladu z silnikiem, ani żadnego pojazdu w ogóle- stworzył ją na potrzeby Zlotu Motocyklistów. Wiąże się z nią ciekawa anegdotka: otóż, gdy Beno usłyszał wyrwane z kontekstu wersy to wspaniała jest maszyna, choć ma już ze czterdzieści lat. Stary mój też ją dosiadał... zarumienił się niespodziewanie, myśląc zapewne o lekko sprośnych rzeczach. ;) Myślę, że Harley jest optymistycznym, rytmicznym i w pełni rockowym kawałkiem. Podczas słuchania głos sam wyrywa się do wtórowania wokaliście. 


        
            Zbliżamy się już do końca; praktycznie właśnie w tym punkcie jesteśmy, więc przyszedł czas na bardzo wymowny, kulminacyjny utwór. Odbieram ją jako ostatnią deskę ratunku, próbę zmiany, odmiany dokonywaną resztkami sił psychiczno-fizycznych. Modlitwa III. Pełna desperacja- człowiek praktycznie będący na co dzień ateistą, zwraca się do Boga o pomoc. Tylko to mu już pozostało, choć zbytnio nie podziałało. Utwór bardzo przejmujący, emocjonalny; zarówno wokal jak i aranżacja muzyczna mocno trzymają w napięciu. Osobiście, znając historię Ryśka, głęboko siedząc w jego dziełach, płakać mi się chce już od pierwszych dźwięków Modlitwy Dżemu. Bohater chce rozgrzeszenia, jeszcze jednej szansy, czasu, by nabrać sił i próbować dalej- jednym słowem pragnie miłosierdzia. Czy wyszło? Nie do końca, bo dalej słyszymy już tylko Prokuratora i ja, no i finalnie- ja już nigdy się nie zmienię, zawsze będę żył już tak...(Autsajder). 
 
(Live, Poznań, Klub Słońce'88)

(Live akustyczny, Łódź 1993)


          I tak się, moi drodzy, kończy chwalebna, ale pełna cierni, historia i kariera Ryszarda Riedla. Uważam, że nie należy go osądzać- i tak zapłacił najwyższą cenę za swoje błędy. Zabiła go własna słabość, którą ukrywał przed milionami fanów, od której uciekał w dźwięki wspaniałej muzyki wraz z kumplami z Dżemu. Mówi się, że Riedel to "artysta, która wyśpiewał swoje życie" i jest to prawdą. Bowiem poczynając od niewinnej Whisky przez Niewinnych, Małą Aleję Róż, do poważniejszego Detoxu, Modlitwy, odwiedzając po drodze Prokuratora na bezsilnym, ale jednocześnie dumnym oraz szczerym Autsajderze kończąc, wyśpiewał swoje życie, zabawę, euforię, nałóg, bezsilność, prośbę; pokazał wszystkim swoją autentyczną historię łącząc ją dźwiękami z pomocą niesamowitych muzyków. Pamiętajcie i nie dajcie sobie tego wyperswadować: jeśli jest w Dżemie jakaś samodzielna, pojedyncza osoba, która odegrała kluczową rolę w zespole, to jest nią właśnie RYSIEK.



     Żeby zakończyć trochę bardziej optymistycznym , współcześniejszym akcentem i dopełnić początkowej obietnicy, zamieszczam jeszcze  parę kawałków Dżemu dzisiejszego, z Maciejem Balcarem w roli wokalisty. ;)

(Dżem- Gorszy dzień)

(Dżem- 66)

(Dżem- Szeryfie, co tu się dzieje?)


(Dżem- ćma barowa)



 (Dżem- W drodze do nieba)- ku pamięci Pawła Bergera [*]

(Dżem- Partyzant)




(Zamieszczone zdjęcia i filmiki nie są mojego autorstwa i nie należą do mnie. Obrazki znalazły się dzięki wklepaniu w grafikę Google'a  odpowiedniego hasła( nazwy, nazwiska, miejsca, daty); filmy video pojawiły się dzięki blogger'owej funkcji umieszczania plików z portalu YouTube!)


Pzdr, Pta_szysko. ;)

czwartek, 14 lutego 2013

"Artysta, który wyśpiewał swoje życie"cz.I

           Jak chcę, żeby ktoś mnie zrozumiał, przeżył to razem ze mną; jak chcę usłyszeć emocje, które są we mnie- wtedy przyszła pora na... ------->

Dżem. Zawsze wpisywany przeze mnie w rubrykę "ulubiony zespół" we wszelkiego rodzaju ankietach, testach i quizach. Grupa wyjątkowa moim zdaniem przede wszystkim dlatego, że przez wiele lat (dokładnie 21) miała w swym składzie unikatowego lidera- Ryszarda Riedla, naturalnie. Wpływ tego człowieka, jego muzyki, duszy, pięknego umysłu, talentu, no i jego "współrewolucjonistów" oczywiście, na tysiące młodych ludzi
ówczesnego( następnego, kolejnego, i jeszcze późniejszego...) pokolenia jest nie do opisania. 
Zacznijmy jednak od początku, czyli zamknijmy Dżem w małym słoiczku podstawowych informacji:

Gatunek granej muzyki: generalnie blues i rock, zarówno czysty jak i w różnych odmianach: jam rock, blues rock, contry rock oraz odrobinę reggae.

Powstanie zespołu: 
*rok 1973- Adam i Beno Otrębowie wraz Pawłem Bergerem i Aleksandrem Wojtasiakiem zakładają grupę o nieoficjalnej nazwie Jam---> jam session. Kilka miesięcy później dołącza On- Ryszard Riedel;
*1974r.- Jam---> Dżem;
*1979r.- Wilkasy- tworzenie własnego, autorskiego repertuaru;
*rok 1980- DEBIUT na PRZEGLĄDZIE MUZYKI MŁODEJ GENERACJI w JAROCINIE---> PODBICIE SERC WIDOWNI I JURY(pomimo braku wygranej festiwalu.)



Skład: przez wszystkie lata istnienia zespołu skład zmieniał się dosyć często, a najczęściej perkusiści, co chyba nikogo nie dziwi. :) Część osób po prostu zrezygnowała z pracy z Dżemem; część z nich była tylko chwilowo nieobecna; inni umarli w tragicznych okolicznościach. Najważniejsi, podstawowi i historyczni członkowie to:
*RYSZARD RIEDEL [*]- lider, wokalista, tekściarz, multiinstrumentalista, GENIUSZ.


* PAWEŁ BERGER [*]- współzałożyciel zespołu, grał na klawiszach.



* ADAM OTRĘBA- współzałożyciel zespołu, gitarzysta.



*BENO OTRĘBA- współzałożyciel zespołu, gitarzysta basowy.



*JERZY STYCZYŃSKI- gitarzysta, posiadacz kilku nagród dla najlepszych gitarzystów.




*LESZEK FALIŃSKI- perkusista.

*ALEKSANDER WOJTASIAK- współzałożyciel, pierwszy bębniarz.
*LESZEK MARTINEK- manager zespołu od 1989 roku, ważna postać w życiu grupy.




Obecny skład muzyczny:
*MACIEJ BALCAR- wokal.



*ZBYSZEK SZCZERBIŃSKI- bębny.

*JANUSZ BORZUCKI- klawisze.


*ADAM OTRĘBA- gitara.
*JERZY STYCZYŃSKI- gitara.
*BENO OTRĘBA- bas.




             Los zespołu, nie ma co ukrywać, łatwy nie był. Media nigdy mu nie sprzyjały, nie pomagały; nawet obecnie w jednej z bardzo znanych stacji radiowych puszczana ciągle jest jedna i ta sama, wcale nie najlepsza czy najbardziej znana, piosenka Dżemu. Ale w końcu udało się: grupa wydała pierwszą płytę, a raczej singiel - Paw/Whisky we wrześniu roku 1981. Na sukces przypadł im czas nieszczególny, bowiem za trzy miesiące ogłoszono stan wojenny w Polsce, który komplikował bardzo wiele spraw. Wydaje mi się jednak, iż Ryśkowi to nie przeszkadzało, a wręcz przeciwnie. W końcu hipisowskie "wyznanie" zobowiązuje- łamanie praw, opór stawiany władzy, próba ominięcia surowej cenzury. Mogę nawet śmiało powiedzieć, iż wpłynęło to na doskonałość utworów Riedla- nie można wprost, ale można aluzją i słownymi potyczkami, co dodaje smaczków wszystkim jego tekstom. Single pojawiały się w miarę regularnie, a wielka machina "Dżemowców" nakręcała się nabierając tempa. Maj 1985 był niejako przełomem- pojawił się pierwszy studyjny album- Dzień, w którym pękło niebo- zawierający siedem kultowych kawałków w tym, moim zdaniem mistrzowskich, Niewinnych. 




Lata 1981-93 były bardzo pracowitym okresem dla grupy- dużo koncertów, dużo singli i płyt kompaktowych; o Dżemie powoli zaczynało być głośno. Warto też tylko napomknąć, że tak samo Rysiek, jak i pozostali członkowie, może pochwalić się dosyć obszerną dyskografią poza Dżemową. Myślę, iż zwłaszcza tyczyło się do Ryśka, który po prostu zachwycał i wielu chciało mieć nagranie z tym brylantem polskiego rocka. Tak np. w 1989 zespół Krzak nagrał logplay'a, na którym głos Ryśka możemy usłyszeć niejednokrotnie. Band często współpracował z takimi artystami Tadeusz Nalepa czy Martyna Jakubowicz.
     Choć Rysiek był, nadal jest, niesamowitym człowiekiem, skarbem, często przysparzał kłopotów. Nie muszę tego podkreślać, wszyscy zapewne doskonale wiemy, iż miał problemy z narkotykami, a mówiąc dosadniej był po prostu ćpunem. Nie chwalił się tym, nie szczycił; na szczęście zdawał sobie sprawę, że nie ma czym.

Nie było to niestety tak, że Riedel zabierał się za swoje sprawy po godzinach. Oj, nie. Często albo się  spóźniał, albo w ogóle nie zjawiał się na próbach, ba, nawet na koncertach. Często trzeba było go szukać, cucić... Muzycy nawet mieli już opracowany utwór na wypadek nieobecności lidera i przede wszystkim wokalisty. Część z nich można znaleźć na płycie The Band Plays On...- płycie instrumentalnej.

Kumple z zespołu, manager, producenci, sponsorzy; wszyscy powoli zaczynali się przeciwko tej riedel'owskiej swobodzie buntować. Dochodziło do zwarć, spięć, ostrych wymian zdań. Aż w końcu, po koncercie w Krakowie, coś pękło i dwa miesiące później w maju 1994 roku Rysiek został odsunięty od zespołu. Co się później stało, dobrze wiemy... 30.07.1994, szpital w Chorzowie... Czarny anioł przyszedł po kolejny zagubiony brylant do swojej kolekcji. 





Śmierć wstrząsnęła światem muzyczny, choć nie była tak bardzo nagła i zupełnie nieoczekiwana. Chodziło bardziej o to, KTO umarł, nie jak i dlaczego. Tego dnia polska muzyka straciła wiele; straciła kogoś, kogo nikt nie będzie w stanie zastąpić. Pomimo, iż sama zaczęłam odwiedzać ten grób wiele lat później, byłam pod wielkim wrażeniem. Mnóstwo zniczy, monety, obrazki, listy, pierścionki... Wierni fani zostawiali tam coś cennego, coś od serca. Kiedy już się pochyli nad tym grobem, nie ma się ochoty ani siły od niego odchodzić. Magia? Może. Ale tylko magia ducha Ryśka. 


Nie ukrywam, że jestem fanką i wyznawczynią Dżemu za czasów Ryszarda Riedla. Tym okresem się interesuję, ten kocham i doceniam. Muszę jednak przyznać, iż obecnie zespół funkcjonuje równie dobrze- koncertuje, nagrywa, pokazuje się zarówno w kraju, jak i za granicą. Należy docenić brak załamania się po stracie ich "siły napędowej". Nie przerwali działalności, nie zawiedli fanów, choć często spotykali się z krytyką z ich strony. Pomimo różnorakich konfliktów, tragedii (śmierć lidera, a w 2005 roku- Pawła Bergera w wypadku busa), nieporozumień oraz problemów, z jakimi spotkali się po lipcu 1994 roku, wzięli się w garść, skompletowali skład i dalej szerzą rockową, dobrą muzykę, pozytywny przekaz. Dzięki temu wciąż mam o czym marzyć- zdobywać wszystko, co z Dżemem związane, no i -oczywiście- wybrać się na koncert Dżemu.

    Choć dziś może zalałam Was większą "odrobiną" historii- dat, tytułów, nazwisk- mam nadzieję, że kogoś zainteresowałam, skupiłam na Dżemie jego uwagę; może ktoś również jest fascynatem tego zespołu i po prostu uśmiechał się pod nosem czytając tę, marną zaledwie, garstkę faktów z  życia Dżemowców. Następnym razem będzie ciekawiej-  poleję trochę miodu na uszy przedstawiając i krótko(!obiecuję!) komentując twórczość tej wspaniałej, długowiecznej, a raczej nieśmiertelnej grupy muzycznej.Warto się przyjrzeć, bo...


(Zamieszczone zdjęcia i filmiki nie są mojego autorstwa i nie należą do mnie. Obrazki znalazły się dzięki wklepaniu w grafikę Google'a  odpowiedniego hasła( nazwy, nazwiska, miejsca, daty); filmy video pojawiły się dzięki blogger'owej funkcji umieszczania plików z portalu YouTube!)



Pzdr, Pta_szysko. ;)